سالهاست شماری از کشاورزان از روی ناآگاهی و جهل اقدام به آتش زدن بقایا و کاه و کلش کشت قبلی میکنند آن را برای کشت دوم آماده میکنند درحالیکه آتش زدن کاه و کلش محصولات کشاورزی علاوه بر اینکه توان خاک را کم میکند و بدان ضرر میرساند موجب آلوده شدن هوا نیز میشود که گاه به دنبال وزش باد و مهیا بودن شرایط گسترده شده و آنقدر بزرگ میشود که میتواند جنگل و عرصه طبیعی را به آتش بکشاند.
سهم ۱۴ درصدی پس چر مزارع در آتشسوزیهای گذشته استان
در همین راستا جانشین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کرمانشاه با بیان اینکه ۱۴ درصد آتشسوزیهای منابع طبیعی استان در پنج سال گذشته به دلیل آتش زدن پس چر مزارع صورت گرفته، گفت: برخی کشاورزان باهدف افزایش بهرهوری محصول، به آتش زدن پس چر و کلش محصول خود اقدام میکنند. فرشید سنجری معتقد است، درصورتیکه این اقدام موجب کاهش مقاومت خاک و از بین رفتن میکروارگانیسم، مواد مغذی و ساختمان آن میشود و کاهش حاصلخیزی خاک را به همراه دارد. سنجری ادامه داد: از ابتدای امسال تاکنون ۱۱ فقره آتشسوزی در منابع طبیعی داشتهایم که به میزان ۳۰ هکتار بوده که ۹۰ درصد مراتع استان را در برمیگیرد. این مسئول اظهار داشت: پس چر مزارع میتواند بهعنوان یک منبع درآمد خوب برای کشاورزان تبدیل شود درصورتیکه بتوانند از آن برای خوراک دام استفاده کنند. او با بیان اینکه عشایر و روستاییان بهعنوان دیده بانان حریق میتوانند کمککار ما باشند، ادامه داد: این افراد ادواتی همچون تراکتور و وسایل اطفای حریق را در اختیاردارند و میتوانند زودتر از نیروها در محل استقرار یابند و به اطفای حریق بپردازند. سنجری یادآور شد، هماکنون ۵۲۷ هزار هکتار جنگل و یکمیلیون و ۱۹۲ هزار هکتار مرتع در استان وجود دارد که در کل میتوان گفت تقریبا یکمیلیون و ۷۱۹ هزار هکتار جنگل و مرتعداریم.
کاهش ۹۰ درصدی آتش زدن کلش محصولات
مدیر ترویج جهاد کشاورزی استان کرمانشاه نیز اظهار داشت: به دنبال کارهای ترویجی و تبلیغی که در سالهای گذشته انجامشده میتوان گفت که کمتوجهی کشاورزان در زمینه آتش زدن کلش محصولات کشاورزی به نسبت پنج سال گذشته بیش از ۹۰ درصد کاهش پیداکرده است و اقدامها در بحث آموزش بهرهبرداران و تبلیغات مؤثر بوده است و این امر بهشدت کاهش پیداکرده است. کوروش مهرابی افزود: میزان باقیمانده معمولا در مناطق گرمسیری برای کشت دوم انجام میشود. او با بیان اینکه برای کاهش این کار به ترویج کشاورزی حفاظتی اقدام کردهایم، گفت: در این روش بدون برداشت کاه و کلش، کشت مستقیم و یا همان برداشت انجام میشود و کشاورزی که کشت حفاظتی بدون جمعآوری کاه و کلش و آتش زدن مزارع انجام داده، ثمره آن را دیده است. مهرابی یادآور شد، بااینوجود ۱۰ درصد تقریبی باقیمانده آتش زدن کلش محصولات برای ما زیاد است و از همین رو کارهای تبلیغی و ترویجی همچنان ادامه دارد تا به صفر برسد. به گفته او، با آموزش و کارهای ترویجی و همچنین با بازدید کشاورزان از کشتهای حفاظتی اهمیت بودن کاه و کلش در زمین را به کشاورزان آموزش دادهایم که موجب توجیه شدن آنان برای آتش نزدن مزارع شده است و این روند هشداری، آموزشی و ترویجی و ترغیبی را ادامه میدهیم تا به صفر برسد. او با بیان اینکه هماکنون به میزان تقریبی ۲۰ تا ۳۰ درصد مناطق گرمسیری زیرکشت دوم رفته است، یادآور شد، درصد زیادی از آتشسوزیها در عرصه منابع طبیعی ریشه انسانی دارد که از این درصد جارسوزی تنها سهم پنجدرصدی دارد.
سهم بالای آتش زدن پس چرمزارع در آتشسوزیهای استان
مدیرکل مدیریت بحران استان کرمانشاه هم اظهار داشت: در پی بارشهای خوب امسال شاهد رشد چشمگیر اراضی منابع طبیعی، جنگلها و مراتع در استان هستیم ولی باوجود همه برکات، در فصل گرمابه دلیل خشک شدن این مکانها، استعداد آتشسوزی و تخریب در این بخشها به میزان بالایی وجود دارد. جلیل بالایی افزود: از همین رو از ۱۵ اردیبهشت با خشک شدن مزارع و مراتع در استان، آتشسوزیهای متعددی در اراضی و جنگلها رویداده و بررسیها نشان میدهد بالاترین عامل مؤثر در آتشسوزیها، همچنان آتش زدن پس چر زراعت توسط کشاورزان است که برخی کشاورزان با این تصور اشتباه که موجب تقویت زمین میشود و به بهانه کشت مجدد، زمین را به آتش میکشند. او معتقد است، در کل بیاحتیاطی کشاورزان در آتش زدن پس چر محصولات کشاورزی سهم نخست آتشسوزیها در سال جاری را دارد. بالایی افزود: ازنظر علمی به اثبات رسیده که آتش زدن پس چر و کلش محصولات کشاورزی خسارات جبرانناپذیری برای خاک و موجودات زنده به همراه دارد و برای کشت در سالهای آینده آسیبرسان خواهد بود. او با بیان اینکه در یک ماه گذشته روزی نبوده که با آتشسوزی مواجه نشویم، افزود: بهویژه در روزهای تعطیل با افزایش گردشگران شاهد بالا رفتن آتشسوزیها میشویم. او اضافه کرد، قانون حفظ منابع طبیعی و ملی آتش زدن پس چر زارعت را توسط کشاورزان جرم اعلام کرده و باید متخلفان تحت پیگرد قانونی قرار گیرند و ما از دستگاهها خواستهایم تا علیه این افراد شکایت کنند. بالایی ادامه داد: پس از آتشسوزی پس چر زراعت، کافی است تنها با وزیدن باد و مهیا بودن شرایط، حریق گسترش یابد و پای آن به جنگلها و مراتع طبیعی و مزارع برداشتنشده باز شود. او از شخمزنی بهعنوان جایگزین مناسب برای آتش زدن پس چر یادکرد و ادامه داد: در گام نخست در صورت نیاز بهتر است پس چر برای استفاده دام صرف شود و در غیر این صورت ازنظر کارشناسان و متخصصان در روش شخمزنی، پس چر به نقش کود برای زمین تبدیل میشود و هیچ ضرری نخواهد داشت. بالایی یادآور شد، فراموش نکنیم در سالهای گذشته که با مشکل کمآبی مواجه بودیم، پس چر گرانترین محصول خوراکی دام بوده است، آتش زدن این بقایا تخلف است و ضرر دارد و موجب آتشسوزیهای گسترده میشود.